Türk Üniversiteleri Açık Erişimi ve Kurumsal Arşivlerin Kurulmasını Destekliyor

Her yıl bir Anadolu üniversitesinde yapılan Akademik Bilişim Konferansı 9-11 Şubat tarihlerinde Pamukkale Üniversitesinde, BilgiTek Sempozyumu ile birlikte yapıldı. Ülkenin dört bir kösesinden, üniversitelerin, bilgi teknolojileri ile ilgili 1000'i aşkın katılımcısı ile gerçekleşen konferansta 3 gun 6 paralel salonda toplam 81 oturum yapıldı ve 9 Davetli oturumda 15 bildiri, 10 teknoloji sunumunda 22 teknoloji bildirisi, 20 egitim semineri, 3 panel/forum, 36 bildiri oturumda 150'yi aşkın bildiri sunuldu.

Üniversitelerde bilgi teknolojileri altyapısı, kullanımı, eğitimi ve üretimini tüm boyutlarıyla tanıtma, tartışma, tecrübeleri paylaşma, ve ortak politika oluşturma ağırlıklı konferansta 30 kadar bilişim firması da ürünleri sergilemiş, seminerler vermiştir. Bilişim konusunda teknik gelişmlerin yanında, güncel sorunların çözümü, bilimsel hesaplama, e-iş, e-öğrenme, e-kurum ve e-devlet konularıının yanında açık kaynak ve açık erişim konuları konferansta öne çıkmıştır.

Üniversite kütüphanecilerini bir araya getiren E-Kütüphane oturumlarının ana teması “Açık Erişim ve Kurumsal Arşivler” idi. Bugün dünyada 24.000 bilimsel dergide yılda 2,5 milyon makale yayınlanmaktadır. Araştırmacılar ve araştırma kurumlarının yayımladıkları makalelerin ve diğer bilimsel yayınların başkalarınca kullanım düzeyini belirleyen etki faktörünü yakalayabilmek açısından bu, çok rekabetçi bir ortam demektir. Etki faktörünü yükseltebilmek için yayınları mümkün olduğunca erişilebilir kılmakta yarar vardır. Bunun en etkin yolu da açık erişim standartlarına uygun kurumsal arşivlerin kurulmasıdır.

Açık Erişim kavramı İnternetin kütüphane, bilimsel dernekler ve bilimsel alanına getirdiği yeni bir kavramdır. 2001 Budapeşte Açık Erişim Girişiminden, 2003 Bethesda Bildirgesi ve Berlin Bildirgesi ile Açık Erişim konusunda uluslararası bir ortak akıl arayışı süremketedir. Günümüzde dünyada 600’den fazla açık arşiv mevcut olup bunların sayısı giderek artmaktadır. Türkiye’de örneklerine rastlanmaya başlanmışsa da henüz yaygınlık kazanmayan kurumsal arşivlerin üniversitelerimizde oluşturulması araştırma etkinliklerinde verimlilik ve yenilikçiliğin zenginleşmesine önemli bir katkı yapacak, yayınlarımıza yurt dışından talepleri artıracaktır. Biz, konferans yürütücüleri, çeşitli üniversitelerin kütüphanecileri, Türk Kütüphaneciler Derneği, Üniversite ve Araştırma Kütüphanecileri Derneği, Anadolu Üniversite Kütüphaneleri Konsorsiyumu (ANKOS) ve Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi (ULAKBİM) temsilcileri, Açık Erişimin ülkemizde yaygınlaşması, ülkemizin bundan yararlanması gereğine işaret ederek, bunun için katılımcı ve saydam bir şekilde birlikte çaba harcama ve politika geliştirmek kararımızı açıklar ve Devletçe, kamu fonları ile yürütülen araştırmaların sonuçlarının ve yapılan yayınların, ülke çıkarları açısından açıklanması sakınca taşımadığı sürece, eşgüdümlü olarak ulusal veya kurumsal arşivler aracılığıyla açık erişime sunulması için düzenleme yapılması; Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) yönlendirdiği üniversitelerin yıllık değerlendirmelerinde kurumsal arşivlerin kurulması ve geliştirilmesinin öngörülen ölçütlerden biri haline getirilmesi;
Açık erişim ve kurumsal arşivler konusunda uluslararası düzeyde yaygın kabul görmüş bulunan Berlin Bildirgesi’nin ülkemizde de benimsenmesi gereğini kamuoyuna ve yetkililerin bilgilerine saygılarımızla sunarız.

Konferans yürütme kurulu adına

Doç. Dr. Mustafa Akgül